TL;DR
Στις πολλές αναδυόμενες περιπτώσεις χρήσης της τεχνολογίας blockchain, η διαχείριση και επαλήθευση ψηφιακών ταυτοτήτων είναι ίσως μία από τις πιο υποσχόμενες. Το 2018 και μόνο, δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο επλήγησαν από παραβίαση προσωπικών δεδομένων. Υπάρχει αδιαμφισβήτητη ανάγκη ασφαλέστερων τρόπων αποθήκευσης, μεταφοράς και επαλήθευσης ευαίσθητων πληροφοριών. Στο πλαίσιο αυτό, τα συστήματα blockchain μπορούν να προσφέρουν πολύτιμες λύσεις σε ορισμένες από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες κεντρικές βάσεις δεδομένων.
Με ποιον τρόπο μπορεί να χρησιμοποιηθεί το blockchain στα συστήματα ψηφιακής ταυτότητας;
Βασικά, όταν ένα αρχείο καταχωρείται σε ένα σύστημα blockchain, η γνησιότητα των πληροφοριών του διασφαλίζεται από πολλούς κόμβους που υποστηρίζουν το δίκτυο. Με άλλα λόγια, ένα "σύνολο ισχυρισμών", από πολλούς χρήστες, υποστηρίζει την εγκυρότητα όλων των καταχωρημένων δεδομένων.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, τους κόμβους του δικτύου μπορούν να ελέγχουν εξουσιοδοτημένοι οργανισμοί ή κυβερνητικά όργανα, που φέρουν την ευθύνη για την επαλήθευση και την επικύρωση των ψηφιακών αρχείων. Στην ουσία, κάθε κόμβος μπορεί να "ψηφίσει" τη γνησιότητα των δεδομένων, έτσι ώστε τα αρχεία να μπορούν να χρησιμοποιούνται ακριβώς όπως ένα επίσημο έγγραφο, αλλά με υψηλότερα επίπεδα ασφάλειας.
Ο ρόλος της κρυπτογράφησης
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να κατανοήσετε ότι ένα σύστημα ταυτότητας που βασίζεται στο blockchain, δεν απαιτεί την άμεση ή ρητή ανταλλαγή ευαίσθητων πληροφοριών. Αντιθέτως, τα ψηφιακά δεδομένα μπορούν να κοινοποιούνται και να πιστοποιούνται μέσω κρυπτογραφικών τεχνικών, όπως οι συναρτήσεις hash, οι ψηφιακές υπογραφές και οι αποδείξεις μηδενικής γνώσης.
Με τη χρήση αλγορίθμων hash, οποιοδήποτε έγγραφο μπορεί να μετατραπεί σε hash, δηλαδή σε μια μακροσκελή ακολουθία γραμμάτων και αριθμών. Σε αυτή την περίπτωση, το hash αντιπροσωπεύει όλες τις πληροφορίες που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία του, λειτουργώντας ως ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα. Επιπλέον, κυβερνητικά όργανα ή άλλες αξιόπιστες οντότητες μπορούν να παρέχουν ψηφιακές υπογραφές για να προσδώσουν στο έγγραφο επίσημη εγκυρότητα.
Για παράδειγμα, ένας πολίτης θα μπορούσε να υποβάλει το έγγραφό του σε μια εξουσιοδοτημένη υπηρεσία, έτσι ώστε να δημιουργήσει ένα μοναδικό hash (ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα). Η υπηρεσία μπορεί στη συνέχεια να δημιουργήσει μια ψηφιακή υπογραφή που επιβεβαιώνει την εγκυρότητα αυτού του hash, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως επίσημο έγγραφο.
Επιπλέον, οι αποδείξεις μηδενικής γνώσης επιτρέπουν την κοινοποίηση και επικύρωση διαπιστευτηρίων ή ταυτοτήτων, χωρίς να αποκαλύπτεται καμία πληροφορία γι' αυτά. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν τα δεδομένα είναι κρυπτογραφημένα, η γνησιότητά τους μπορεί να επαληθευτεί. Δηλαδή, θα μπορούσατε να χρησιμοποιείτε τις αποδείξεις μηδενικής γνώσης για να αποδείξετε ότι έχετε συμπληρώσει το όριο ηλικίας για να οδηγείτε ή να μπαίνετε σε ένα κλαμπ, χωρίς να αποκαλύπτετε την ακριβή ημερομηνία γέννησής σας.
Αυτοκυρίαρχη ταυτότητα
Η έννοια της αυτοκυρίαρχης ταυτότητας περιλαμβάνει ένα μοντέλο όπου κάθε χρήστης έχει τον πλήρη έλεγχο των δεδομένων του, τα οποία θα μπορούσαν να αποθηκεύονται σε προσωπικά πορτοφόλια (που μοιάζουν με τα πορτοφόλια κρύπτο). Σε αυτό το πλαίσιο, κάποιος θα μπορούσε να αποφασίσει πότε και πώς θα κοινοποιεί τις πληροφορίες του. Για παράδειγμα, κάποιος θα μπορούσε να αποθηκεύσει τα διαπιστευτήρια της πιστωτικής του κάρτας σε ένα προσωπικό πορτοφόλι και, στη συνέχεια, να χρησιμοποιήσει το ιδιωτικό του κλειδί για να υπογράψει μια συναλλαγή που στέλνει αυτά τα στοιχεία. Αυτό θα του έδινε τη δυνατότητα να αποδείξει ότι είναι ο πραγματικός κάτοχος αυτής της πιστωτικής κάρτας.
Παρόλο που η τεχνολογία blockchain χρησιμοποιείται κυρίως για την αποθήκευση και την ανταλλαγή κρυπτονομισμάτων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την ανταλλαγή και την επικύρωση προσωπικών εγγράφων και υπογραφών. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να ζητήσει από μια δημόσια υπηρεσία να υπογράψει την ιδιότητά του ως διαπιστευμένου επενδυτή και, στη συνέχεια, να μεταφέρει την επιβεβαίωση αυτού του δεδομένου σε μια χρηματιστηριακή εταιρεία μέσω ενός πρωτοκόλλου απόδειξης μηδενικής γνώσης. Ως εκ τούτου, η χρηματιστηριακή εταιρεία θα μπορούσε να είναι βέβαιη ότι ο επενδυτής έχει διαπιστευτεί σωστά, παρόλο που δεν διαθέτει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την καθαρή αξία ή το εισόδημά του.
Πιθανά πλεονεκτήματα
Η χρήση της κρυπτογράφησης και του blockchain στις ψηφιακές ταυτότητες μπορεί να παρέχει τουλάχιστον δύο σημαντικά πλεονεκτήματα. Το πρώτο είναι ότι οι χρήστες μπορούν να ελέγχουν καλύτερα πώς και πότε χρησιμοποιούνται οι προσωπικές τους πληροφορίες. Αυτό θα μπορούσε να περιορίσει σημαντικά τους κινδύνους που σχετίζονται με την αποθήκευση ευαίσθητων δεδομένων σε κεντρικές βάσεις δεδομένων. Επιπλέον, τα δίκτυα blockchain μπορούν να παρέχουν ανώτερα επίπεδα απορρήτου μέσω της χρήσης κρυπτογραφικών συστημάτων. Όπως αναφέραμε, τα πρωτόκολλα απόδειξης μηδενικής γνώσης δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να αποδεικνύουν την εγκυρότητα των εγγράφων τους χωρίς να χρειάζεται να κοινοποιούν λεπτομέρειες σχετικά με αυτά.
Το δεύτερο πλεονέκτημα είναι το γεγονός ότι τα συστήματα ψηφιακών ταυτοτήτων που βασίζονται στο blockchain, μπορούν να είναι πιο αξιόπιστα σε σχέση με τα συμβατικά. Για παράδειγμα, η χρήση ψηφιακών υπογραφών θα μπορούσε να διευκολύνει την επαλήθευση της πηγής ενός ισχυρισμού για έναν χρήστη. Εκτός από αυτό, τα συστήματα blockchain θα δυσκόλευαν την παραποίηση πληροφοριών και θα μπορούσαν να προστατεύουν αποτελεσματικά όλα τα είδη δεδομένων από απάτες.
Πιθανοί περιορισμοί
Όπως ισχύει για πολλές περιπτώσεις χρήσης του blockchain, η χρήση της τεχνολογίας για συστήματα ψηφιακής ταυτοποίησης συνεπάγεται ορισμένες προκλήσεις. Σίγουρα το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι αυτά τα συστήματα θα παραμείνουν ευάλωτα σε ένα είδος κακόβουλης δραστηριότητας, γνωστό ως συνθετική κλοπή ταυτότητας.
Η συνθετική ταυτότητα είναι ο συνδυασμός έγκυρων πληροφοριών από διαφορετικά άτομα, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια εντελώς νέα ταυτότητα. Εφόσον κάθε πληροφορία που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία μιας συνθετικής ταυτότητας είναι ακριβής, ορισμένα συστήματα μπορεί να εξαπατηθούν και να αναγνωρίσουν τις ψεύτικες ταυτότητες ως αυθεντικές. Αυτή η μορφή επίθεσης χρησιμοποιείται κατά κόρον από εγκληματίες για απάτες με πιστωτικές κάρτες.
Ωστόσο, το πρόβλημα μπορεί να περιοριστεί με τη χρήση ψηφιακών υπογραφών, έτσι ώστε να μην επιτρέπονται συνδυασμοί εγγράφων που έχουν δημιουργηθεί ως αρχεία σε ένα blockchain. Για παράδειγμα, ένα κυβερνητικό όργανο θα μπορούσε να παρέχει ατομικές ψηφιακές υπογραφές για κάθε έγγραφο, αλλά και μια ενιαία ψηφιακή υπογραφή για όλα τα έγγραφα που καταχωρούνται από το ίδιο άτομο.
Άλλο ένα σημείο που χρήζει προσοχής είναι η πιθανότητα επιθέσεων 51%, η οποία είναι πιο πιθανή σε μικρά δίκτυα blockchain. Μια επίθεση 51% μπορεί να αναδιαμορφώσει ένα blockchain, αλλάζοντας ουσιαστικά τις καταχωρήσεις του. Αυτό το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό στα δημόσια blockchain, όπου οποιοσδήποτε μπορεί να συμμετάσχει στη διαδικασία επαλήθευσης και επικύρωσης των block. Ευτυχώς, τα ιδιωτικά blockchain μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα τέτοιων επιθέσεων, καθώς περιλαμβάνουν μόνο αξιόπιστες οντότητες ως επικυρωτές. Ωστόσο, αυτό θα ήταν ένα πιο κεντρικό και λιγότερο δημοκρατικό μοντέλο.
Συμπεράσματα
Παρά τα μειονεκτήματα και τους περιορισμούς, η τεχνολογία blockchain έχει πολλές δυνατότητες να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο τα ψηφιακά δεδομένα επαληθεύονται, αποθηκεύονται και κοινοποιούνται. Παρόλο που πολλές εταιρείες και νεοφυείς επιχειρήσεις εξερευνούν ήδη αυτές τις δυνατότητες, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν ακόμα. Ωστόσο, θα δούμε σίγουρα περισσότερες υπηρεσίες που θα ασχολούνται με τη διαχείριση ψηφιακών ταυτοτήτων τα επόμενα χρόνια. Και κατά πάσα πιθανότητα, το blockchain θα είναι κεντρικό στοιχείο αυτών.