Kryzys finansowy 2008 roku | Binance Academy

Kryzys finansowy 2008 roku: Przeszłość i teraźniejszość

W 2008 r. kryzys finansowy wstrząsnął globalną gospodarką. Dziesięć lat później ludzie zastanawiają się, jak bardzo zmienił się świat oraz zasady gry, a co ważniejsze, w jaki sposób można uniknąć tego rodzaju kryzysu gospodarczego w przyszłości.

To, co początkowo zaczęło się od kryzysu na rynku kredytów hipotecznych typu subprime, w dosyć szybki sposób przerodziło się w wielki globalny kryzys finansowy i recesję. Biorąc pod uwagę masowe wdrażanie różnych programów ratunkowych przez rządy wielu krajów oraz wynikające z nich spowolnienie gospodarczego, wiele osób obecnie kwestionuje stabilność i przejrzystość globalnych systemów bankowych, a które wcześniej posiadały ich zaufanie.

Co dokładniej stało się podczas tego kryzysu finansowego?

Określany jako najgorsza katastrofa gospodarcza od czasu Wielkiego Kryzysu, kryzys finansowy z 2008 roku dosłownie zdewastował światową gospodarkę. Spowodował tzw. Wielką Recesję, która ostatecznie doprowadziła do spadku cen mieszkań i gwałtownego wzrostu bezrobocia. Związane z tym reperkusje były ogromne, a co gorsza nadal mają wpływ na dzisiejsze systemy finansowe.

W samym tylko USA ponad osiem milionów obywateli straciło pracę, około 2,5 miliona firm zostało doprowadzonych do bankructwa, a blisko cztery miliony domów przymusowo przejętych przez banki (tzw. ang. foreclosure) - a to wszystko wydarzyło się w zaledwie 2 lata. Z powodu braku bezpieczeństwa zarówno finansowego, a więc problemy dochodowe tak i żywnościowe, wiele osób utraciło wiarę w obowiązujący system finansowy.

Chociaż recesja oficjalnie zakończyła się w 2009 roku, wiele osób, biznesów a nawet korporacji nadal cierpiało. Szczególnie w USA. Stopa bezrobocia w Stanach Zjednoczonych w 2009 r. osiągnęła zawrotne 10%, a jej stan sprzed kryzysu został osiągnięty dopiero w 2016 roku.

Co spowodowało Wielką Recesję?

Na tak wielki kryzys wpływ miało wiele pojedynczych czynników. Przez wiele lat “burza finansowa” jedynie grzmiała, jednak kiedy osiągnęła punkt krytyczny i w końcu uderzyła, w następstwie świat ogarnął globalny kryzys finansowy. Jedną ze zidentyfikowanych przyczyn Wielkiej Recesji był fakt, iż instytucje finansowe rozdawały kredyty o wysokim ryzyku (głównie kredyty hipoteczne), które w ostateczności skutkowały ogromnym bailoutem finansowanym przez wszystkich podatników.

Chociaż konstrukcja tzw. przyczyn kryzysu finansowego w 2008 roku jest bardzo złożona, to tak naprawdę głównym winowajcą był amerykański rynek mieszkaniowy, który zapoczątkował dalszą reakcję łańcuchową. Polityka kredytowa banków spowodowała bankructwo firmy Lehman Brothers, które z kolei wywarło ogromny szok i przyczyniło się do powstania strachu w gospodarkach zarówno amerykańskiej jak i europejskiej. Bankructwo tak ogromnego uświadomiło społeczeństwu potencjalne braki i niedoskonałości banków i całego systemu bankowego. To z kolei spowodowało wiele lokalno-rynkowych perturbacji, które w ostateczności oddziaływały na całą globalną ekonomię biorąc pod uwagę fakt, iż żyjemy w zglobalizowanym świecie.

Dlaczego ten kryzys ma i powinien mieć znaczenie dzisiaj?

Pomimo tego, iż od czasu tego kryzysu finansowego minęła już dekada, nadal istnieją obawy o jego powrót. Skutki Wielkiej Recesji wciąż zbierają swoje żniwa, a obecnie mające miejsce globalne ożywienie gospodarcze - przyjmując ujęcie historyczne - jest relatywnie słabe. Kredyty o podwyższonym ryzyku znowu zaczynają być oferowane, a nawet biorąc pod uwagę relatywnie stabilne stawki oprocentowań, które są obecnie niskie, ten stan rzeczy może bardzo szybko ulec zmianie.

Regulatorzy zgodnie jednak twierdzą, że globalny system finansowy od czasu kryzysu z 2008 r. został znacząco ulepszony, a podejmowane przez nich środki bezpieczeństwa zostały znacznie zwiększone. To sprawia, że wiele osób zaczyna wierzyć w to, że globalny system finansowy jest dziś silniejszy niż dziesięć lat temu.

Z drugiej jednak strony niektórzy wciąż zastanawiają się: czy kryzys gospodarczy takich rozmiarów może się powtórzyć? Krótka odpowiedź brzmi: tak, wszystko jest możliwe. Pomimo wprowadzenia wielu zmian, stworzenia nowych przepisów, które zostały wdrożone, zasadnicze problemy stojące u podstawy Wielkiej Recesji dalej istnieją.

Przy tej okazji warto podkreślić, że kryzys finansowy z 2008 r. stale przypomina nam, że polityka ma znaczenie. Wydarzenia, które miały miejsce w 2008 r., były w głównej mierze spowodowane decyzjami podejmowanymi przez lata przez organy regulacyjne oraz polityków. Od słabo kontrolowanych organów regulacyjnych po wpływ kultury korporacyjnej, Wielka Recesja nie wyróżnia się tak bardzo na tle innych kryzysów "z przeszłości".

Powstanie Bitcoina i innych kryptowalut

Podczas gdy pojawienie się kryzysu finansowego w 2008 roku uwydatniło niektóre ryzyka i niedoskonałości tradycyjnego systemu bankowym, rok 2008 był również rokiem narodzin Bitcoina - pierwszej kryptowaluty, która kiedykolwiek powstała.

W przeciwieństwie do pieniędzy fiducjarnych (ang. fiat), takich jak dolar amerykański czy polski złoty, Bitcoin oraz inne kryptowaluty są zdecentralizowane, co oznacza, że nie są kontrolowane przez żaden rząd krajowy lub bank centralny. Zamiast tego, tworzenie się nowych jednostek danej kryptowaluty jest z góry określane przez predefiniowany zestaw reguł (protokół), reguły matematyczne i kod maszynowy (czyt. komputerowy).

Protokół Bitcoina w połączeniu z algorytmem konsensusu Proof of Work zapewniają, że emisja nowych jednostek kryptowaluty odbywa się według regularnego i znanego wszystkim harmonogramu. Mówiąc dokładniej, tworznenie się nowych Bitcoinów uzależnione jest od tzw. procesu kopania (ang. mining). Górnicy (ang. miners) są odpowiedzialni nie tylko za wprowadzanie nowych jednostek kryptowaluty do systemu, ale także za zabezpieczenie sieci poprzez weryfikację i walidację transakcji wykonywanych przez uczestników sieci.

Ponadto, w protokole Bitcoina zapisana jest stała, maksymalna podaż tej kryptowaluty, co gwarantuje, że na świecie dostępncyh będzie jedynie 21 milionów Bitcoinów. Taka konstrukcja sprawia, że nigdy (chyba, że większość uczestników sieci się na to zgodzi) podaż Bitcoina nie zostanie zwiększona. Co więcej, kod źródłowy Bitcoina jest dostępny publicznie (projekt otwartoźródłowy - ang. open-source), tak więc każdy, kto przejawia taką potrzebę lub posiada odpowiednie umiejętności może nie tylko go sprawdzić, ale także przyczynić się do jego rozwoju.

Wnioski

Pomimo tego, że od wielkiego kryzysu finansowego z 2008 roku minęła już ponad dekada, ludzie nie zapomnieli, jak kruchy jest międzynarodowy system bankowy. Na dzień dzisiejszy niewykluczonym jest również to, że skutki tego kryzysu pośrednio lub bezpośrednio wpłynęły na stworzenie, a następnie udostępnienie światu zdecentralizowanego systemu płatności jakim jest Bitcoin.

Przed kryptowalutami dalej rysuje się długa droga do przebycia, ale patrząc przez pryzmat tych dziesięciu lat, zdecydowanie stanowią one już realną alternatywę dla tradycyjnego systemu. Alternatywny system ekonomiczny stworzony przez pojawienie się i rozwój kryptowalut może w ostateczności przynieść niezależność finansową tam, gdzie jej obecnie nie ma, a na pewno ma potencjał, aby przyczynić się do stworzenia lepszego i globalnego społeczeństwa dnia jutrzejszego.