Göreceli Güç Endeksi göstergesi nedir?
En temelde, Tekniz Analiz (TA) daha önceki piyasa hareketlerini inceleyerek gelecek piyasa trendlerini tahmin etmek üzerinedir. Geleneksel piyasalardan kripto paralara, ticaret yapan kişilerin çoğu, piyasa örüntüsünü anlamak ve gelecek fiyat hareketlerini tahmin edebilmek için önceki verileri analiz etmede kullanılan özel göstergelere ve araçlara bel bağlar.
Göreceli Güç Endeksi (RSI) de borsa tacirlerinin bir hissenin belli bir süre boyunca nasıl performans gösterdiğini inceleyebilmelerini sağlayacak bir araç olarak 1970’lerin sonlarında geliştirilmiş bir TA göstergesidir. En basit haliyle, fiyat hareketlerinin büyüklüğünü ve aynı zamanda hızını ölçen bir ivme osilatörüdür. RSI kişinin yaptığı ticarete bağlı olarak çok kullanışlı bir araç olabilir ve birçok tacir ve teknik analist tarafından sıklıkla kullanılmaktadır.
1978 yılında, J. Welles Wilder adlı bir makine mühendisi analitik eğitimini teknik ticaret üzerine yoğunlaştırmıştır. Finans kariyerine 1960’larda emlak sektöründe başlamıştır. 1972 yılında hisselerini satarak ortaklıktan ayrılınca, 100.000 dolarlık kârıyla borsada ticaret yapmaya başlamış ve bu yıllarda kâr getirecek trendleri fark edebilmesini sağlayacak güvenilir araçlar aramaya başlamıştır. 1978’de, Wilder araştırma ve deneyimlerini matematik formülleri ve tacirlerin ticaret için kullanabileceği göstergeler olarak bir araya getirmiştir. Göreceli Güç Endeksi de bu göstergelerden biridir.
RSI göstergesi nasıl çalışır?
Standart haliyle RSI, bir varlığın fiyatının 14’lük periyotlarla (günlük çizelge için 14 gün, saatlik çizelge için 14 saat …) değişimini ölçer. Formül, bu süre içinde gerçekleşen ortalama fiyat artışını, ortalama fiyat düşüşüne böler ve bu çıkan gücü 0-100 aralığında derecelendirir.
Daha önce de belirtildiği gibi, RSI bir ivme göstergesidir yani fiyat değişiminin hızını ölçen bir tür teknik ticaret aracıdır. İvmenin yükselmesi, hisselerin piyasada aktif olarak alındığını gösterir. Eğer ivme düşerse, bu da tacirlerin hisseye olan ilgilerinin azaldığının bir işaretidir.
RSI aynı zamanda tacirlerin aşırı alım ve aşırı satım piyasa koşullarını fark edebilmelerini kolaylaştıran bir osilatör göstergesidir. Varlığın fiyatını 14’lük periyotları göz önüne alarak 0-100 arası değerlendirir. 30 ve daha altı RSI skoru bu zaman aralığı içinde varlığın muhtemelen dibe (aşırı satım) yakın olduğunu, 70 ve üstü skor tepeye (aşırı alım) yakın olduğunu ve muhtemelen düşeceğini gösterir.
RSI için varsayılan ayar 14’lük periyotlar olsa da, tacirler bu ayarı hassasiyetini arttırmak (daha az periyot) ya da azaltmak (daha çok periyot) için değiştirebilirler. Dolayısıyla, 7-günlük bir RSI örneğin 21-günlük bir RSI’ya göre fiyat hareketlerine daha duyarlı olacaktır. Dahası, kısa süreli ticaret koşullarında RSI göstergesini aşırı satım için 20, aşırı alım için 80 seviyesinde (30 ve 70 yerine) ayarlamak mümkündür ve bu sayede yanlış alarm olasılığı azaltılabilir.
RSI Uyumsuzlukları
Potansiyel aşırı alım ve aşırı satım piyasa koşullarını gösteren 30 ve 70 RSI skorlarının yanı sıra, tacirler RSI’dan trend dönüşümlerini tahmin etmek ya da destek ve direnç seviyelerini belirlemek için pozitif (bullish) ve negatif (bearish) uyumsuzlukları kullanarak faydalanabilirler.
Pozitif uyumsuzluk (bullish divergence) bir varlığın fiyatı ve RSI skorlarının ters yönde hareket ettiği durumdur. Yani, RSI skoru yükselerek daha yüksek dipler yaratırken fiyat düşer ve daha düşük dipler yaratır. Buna pozitif uyumsuzluk denir ve fiyatın aşağı doğru trendine rağmen ivmenin güçlendiğini gösterir.
Bunun aksine, negatif uyumsuzluk fiyattaki artışa rağmen piyasanın ivme kaybettiği anlamına gelebilir. Yani RSI skoru düşerek daha düşük tepe noktalar yaratırken varlığın fiyatı artar ve daha yüksek tepe noktalar yaratır.
Fakat, RSI uyumsuzluklarının güçlü piyasa trendleri sırasında o kadar da güvenilir olmadığı unutulmamalıdır. Yani, güçlü bir aşağı trend , sonunda gerçek dip seviyeye ulaşılmadan önce birçok pozitif uyumsuzluk gösterebilir. Bunun yüzünden, RSI uyumsuzlukları daha az oynak piyasalar (yatay yönlü hareketlerin ya da hafif trendlerin olduğu) için daha uygundur.
RSI nasıl kullanılır?
Göreceli Güç Endeksini kullanırken göz önüne alınması gereken birkaç önemli faktör vardır. Örneğin; ayarlar, skor (30 ve 70) ve pozitif/negatif uyumsuzluklar gibi. Fakat, hiç bir teknik göstergenin özellikle de tek başına kullanıldığında %100 etkili olmadığı unutulmamalıdır. Dolayısıyla, ticaret yapan kişiler yanlış alarmlardan kaçınmak için RSI göstergesini diğer göstergelerle birlikte kullanmalıdır.